Donderdag 22 december overleed Dick Houwaart. Hij was journalist, directeur Voorlichting van het ministerie van Binnenlandse Zaken en de auteur van meer dan veertig boeken, waaronder het voor de historie van Joods Den Haag nog steeds belangrijke boek ‘Kehillo Kedousjo Den Haag. Een halve eeuw geschiedenis van Joods Den Haag’.
Ronny Naftaniel schreef een herdenkingsbericht over Dick Houwaart.
In 1940 opende Leo Marcus een restaurant, annex broodjeszaak in Den Haag. Lunchroom ‘Marcus’ was van april 1940 tot omstreeks 1990 gevestigd aan de Wagenstraat 69. Daar werden hongerige magen gestild met koosjere broodjes.
Honderd jaar geleden, in augustus 1916, startte Jacob Bernard Hijmans in de Wagenstraat een fotobedrijf in de Wagenstraat. De naam van de fotozaak werd omstreeks 1935 gewijzigd in HAFO. Tot op heden is een fotowinkel met deze naam in de Wagenstraat te vinden.
Al direct na de machtsovername door de Nazi’s in 1933 kreeg het Joodse weeshuis in de Pletterijstraat 66 in Den Haag hulpverzoeken vanuit Duitsland om kinderen in het weeshuis op te nemen. Vanaf eind december 1938 kwamen er meer dan 150 Oostenrijkse en Duitse vluchtelingenkinderen naar Den Haag. Over de opvang van de Joodse kinderen in villa Ockenburgh is een video gemaakt, die op deze webpagina te zien is.
Het Rembrandt Theater aan het Lorentzplein in het Haagse Laakkwartier sloot in 1967 de deuren, maar na vijftig jaar weten nog steeds veel Hagenaars dat op het plein een bioscoop stond. De bewogen geschiedenis van het Rembrandt Theater en zijn eigenaren Curt Hirschberg, Erwin Hirschberg en Alfred Leipziger is echter nauwelijks bekend.
Op 20 juni 2016 hield Mr. Geert J.M. Corstens, voormalig president van de Hoge Raad der Nederlanden, de tweede Mr. L.E. Visserlezing. In zijn rede stelde hij de rol van de rechtsstaat als beschermer van bedreigde mensen en groeperingen aan de orde. De lezing is thans op de website van de Stichting Joods Erfgoed Den Haag geplaatst. De tekst van de rede wordt voorafgegaan door de inleiding, die door Mr. Maarten W.C. Feteris, president van de Hoge Raad der Nederlanden, op deze dag heeft gehouden.
Bijna honderd jaar was aan de Korte Poten 32 in Den Haag de juwelierszaak Dreese gevestigd.
In het Haags Historisch Museum is tot 13 november de tentoonstelling ‘Joods Den Haag van de 17de eeuw tot nu’ te zien. Rond de tentoonstelling worden tal van activiteiten georganiseerd zoals lezingen, rondwandelingen en een bezoek aan de synagoge aan de Prinsessegracht.
Op 4 september vond in een aantal Europese steden de dag voor Joodse cultuur plaats. Ditmaal stond deze in het teken van taal. De Stichting Joods Erfgoed Den Haag deed mee met het bijzondere concert van zangeres Shura Lipovsky met haar ensemble Novaya Shira, met als motto: Liefde in alle talen.
Op 4 september vond de Europese dag voor de Joodse Cultuur plaats. Het thema was dit jaar ‘Joodse Talen’. In Den Haag was er in de Glazen Zaal van de synagoge aan de Prinsessegracht een concert van Shura Lipovsky waarin liefdesliederen in het Hebreeuws, Jiddisch en Landino centraal stonden.
Een bijdrage van de National Library of Israel over de Joodse talen.
Op 29 augustus wordt in Den Haag de jaarlijks reünie georganiseerd voor leden van de Joodse families Boas en Cats. Deze dag kent een uitgebreid programma: een rondwandeling door de Voormalige Joodse buurt, een lezing over Joods Den Haag, een bezoek aan de tentoonstelling in het Haags Historisch Museum en een bezoek aan de Joodse begraafplaats.
Het Haags Historisch Museum organiseert van 2 juli tot en met 13 november een grote tentoonstelling over de geschiedenis van Joods Den Haag.
Naast stukken uit het Haags Gemeentearchief en de eigen museumcollectie zijn bijzondere voorwerpen te zien van particulieren en uit de collecties van de Haagse Liberaal Joodse Gemeente en de Nederlands Israëlitische Gemeente Den Haag. Ook geeft het Joods Historisch Museum een groot aantal objecten in bruikleen.
Op maandag 20 juni vindt de tweede Mr. L.E. Visserlezing plaats. De lezing zal worden gehouden door Mr. Geert J.M. Corstens, voormalig president van de Hoge Raad der Nederlanden. Tijdens de lezing zal de rol van de rechtsstaat als beschermer van bedreigde mensen en groeperingen aan de orde worden gesteld.
Den Haag kende voor de oorlog twee Joodse woningbouwverenigingen: Vereeniging tot het Verschaffen van Woningen aan Minvermogenden (VVWM) in de Schilderswijk en Mischkenot Israël in de Schilderswijk en Transvaal. VVWM bestaat nog steeds. Onlangs verscheen van Richard Kleinegris, Fred van der Burg en Just de Leeuwe het boek ‘Compact en Harmonisch. Sociale woningbouw in Den Haag 1850-2015’. De auteurs schetsen de belangrijke momenten die door de jaren heen de bouw van sociale huurwoningen hebben beïnvloed en besteden ook ruime aandacht aan de Joodse sociale woningbouw.
Op donderdagmiddag 26 april presenteerden auteurs Paul Vigeveno en Jan Stoutenbeek in het Joods Historisch Museum hun ‘Gids van joods erfgoed in Nederland’. Per streek en plaats beschrijven zij vele gebouwen, monumenten, plekken en objecten die te maken hebben met de Joodse cultuur, religie en geschiedenis in Nederland.
Uit het begin van de negentiende eeuw kennen we slechts één Joods gemeenteraadslid, de Sefardische rentenier Isaac (Henriques) de Castro. Na de invoering van de Gemeentewet in 1851 kwamen meer mannen met een Joodse achtergrond in de gemeenteraad. In de periode 1816-1941 kregen twintig Joodse Hagenaars een raadszetel.
Naar verwachting zal in 2016 op het Rabbijn Maarsenplein in Den Haag het nieuwe Joods Herdenkingsmonument worden onthuld. Het gedenkteken Davidster van de Gedempte Gracht krijgt een plaats bij de plaquette ‘Rachel weent’ en het Joods Kindermonument.
Een van de beroemdste Joodse Hagenaars in de achttiende eeuw was de Asjkenazische bankier Tobias Boas (1696-1782), de zoon van een Poolse immigrant.
In maart en april worden er verschillende lezingen gehouden over de geschiedenis van Joods Den Haag. Op 16 april kan er onder begeleiding een wandeling door de Joodse buurt en het Van Ostadehofje worden gemaakt.
Aan de Rijswijkseweg 512 was van 1915 tot eind jaren tachtig het imposante fabrieksgebouw van papierhandel en kantoorartikelen NV Esveha gevestigd.
De naam Esveha is ontleend aan de oprichter en de eerste vestigingsplaats van de onderneming. In 1878 begon Ph. Simons (1834-1904) een kartonnagefabriekje aan de Stille Veerkade in Den Haag en voerde als fabrieksmerk de letters S.V.H.: Simons-Veerkade-Haag.
