Haags Gemeentearchief,
archief NIG, uit inventarisnummer 1, Pinkasregisters (boek met besluiten van de parnassijns, de bestuurders van de synagoge), 1723-1786 –
fotograaf Ardon Bar Hama
Wereldwijd is de Nationale Bibliotheek van Israël in Jeruzalem een project gestart om de oudste Joodse historische bronnen (geschreven en gedrukte boeken) te digitaliseren.
Fotograaf Ardon Bar Hama uit Israël
De bedoeling is de gescande boeken op het internet te plaatsen zodat de werken overal in de wereld kunnen worden gelezen en bestudeerd. In januari was uit Israël de fotograaf Ardon Bar Hama, expert op het terrein van de digitalisering van oude boeken en handschriften, speciaal naar Nederland gekomen om de boeken uit Joodse collecties in Nederlandse archieven digitaliseren. Op YouTube is een film te zien van zijn werkzaamheden in de bibliotheek Ets Haim in Amsterdam. Ets Haim is de oudste nog functionerende joodse bibliotheek ter wereld.
Uniek project
Professor Emile Schrijver, hoogleraar Joodse boekgeschiedenis en hoofd-curator van de Bibliotheca Rosenthaliana, dr. Tehilah van Luit, medewerkster van het ‘Menasseh ben Israel Instituut voor joodse sociaal-wetenschappelijke en cultuurhistorische studies’ te Amsterdam, en drs. Rachel Boertjens, conservator Bibliotheca Rosenthaliana, begeleiden het project in Nederland. De Nederlands-Israëlietische Gemeente (NIG) in Den Haag is erg enthousiast over toegankelijkmaking van de oude Joodse historische bronnen en heeft ruime medewerking verleend.
Grote Synagoge aan de Wagenstraat –
collectie Haags Gemeentearchief
Oude pinkasregisters bij het Haags Gemeentearchief
Bij het Haags Gemeentearchief zijn tien achttiende-eeuwse boeken uit het archief van de NIG gedigitaliseerd. De oudste boeken van de NIG zijn de zogenaamde Pinkasregisters met besluiten van de parnassijns, de bestuurders van de synagoge. Waarschijnlijk zijn dit zelfs de oudste Pinkasregisters van Nederland.
Uit het archief van de na de Tweede Wereldoorlog opgeheven Portugees-Joodse Gemeente in Den Haag zijn drie boeken en twee losse archiefstukken uit het begin van de achttiende eeuw gedigitaliseerd.
Beschikbaarstelling gedigitaliseerde bronnen
De gedigitaliseerde bronnen zullen beschikbaar worden gesteld voor onderzoek op de websites van het Haags Gemeentearchief, van The National Library of Israel en op de website van Yerusha, de pan-Europese website voor schriftelijk Joods cultureel erfgoed.
Zelf bladeren door de oude Joodse boeken van Den Haag
Het is nu mogelijk zelf te bladeren door de oude Joodse boeken van Den Haag. Van de Nederlands-Israëlietische Gemeente in Den Haag is bijvoorbeeld het oudste Pinkasboek uit de periode 1723-1785 te bekijken. Hierin staan de rekeningen van de penningmeester, lijsten van verhuurde zitplaatsen in de synagoge en lijsten van lidmaten die zich hebben ingekocht, 1723-1785.
Synagoge Beth Jacob, collectie Haags Gemeentearchief
Van de Portugees-Israëlitische gemeente in Den Haag (Joodse Gemeente Beth Jacob) kan het boek met reglementen en resoluties uit de periode 1709-1743 online worden ingezien.
Het is nu online mogelijk door de volgende boeken te bladeren:
Nederlands-Israëlietische Gemeente in Den Haag, inventarisnummers 1, 2, 3
Portugees-Israëlitische Gemeente in Den Haag, inventarisnummers 1, 3, 5, 45, 46
