Vanaf 1750 vestigden zich enkele Joodse families in het Westland. Aan het eind van de 18de eeuw was het aantal Joden in dit gebied zo toegenomen, dat werd besloten een eigen Joodse gemeente op te richten. Op 15 oktober werd de tentoonstelling ‘Joods leven in het Westland’ geopend en verscheen het gelijknamige boek.
De Joodse Gemeente in het Westland en de NIG te ’s-Gravenhage
Omstreeks 1800 vond in het Westland de oprichting van een Joodse gemeente plaats. De eerste bijeenkomsten hield men in huissynagogen en sinds 1807 in de voormalige kapel van het Heilige Geesthofje in Naaldwijk. De Joodse gemeente in Naaldwijk kwam te vallen onder de Hoogduitse of Asjkenazische hoofdsynagoge van de Nederlands Israëlietische Gemeente te ’s-Gravenhage (NIG te ’s-Gravenhage). Tot deze gemeente behoorden de plaatsen ’s Gravenzande, Loosduinen Monster en Naaldwijk.
In 1925 was het aantal leden van de Joodse gemeente Naaldwijk dusdanig teruggelopen dat besloten werd de synagoge te sluiten. Gelovige Joodse Westlanders bezochten daarna de synagoge in Den Haag. De synagoge in Naaldwijk werd overgedragen aan de burgerlijke gemeente Naaldwijk. Na advisering door D.S. van Zuiden, de bekende vooroorlogse schrijver over de geschiedenis van Joods Den Haag, kon een restauratie van de voormalige synagoge plaatsvinden. In deze synagoge was van 1935 tot 1991 het Naaldwijks museum gevestigd.
Een deel van inventaris van de voormalige synagoge uit Naaldwijk, zoals de banken, ging over naar de in 1925 geopende synagoge in de Obrechtstraat in Den Haag.
De Joodse begraafplaats in Naaldwijk
Joodse begraafplaats in Naaldwijk in 2013, de begraafplaats is thans eigendom van de NIG te ‘s-Gravenhage-
foto Wikimedia, Vera de Kok
De Joodse begraafplaats in Naaldwijk is aan het einde van de achttiende eeuw aangelegd. De eerste begrafenis vond daar plaats in 1798. Aan het begin van de twintigste eeuw, toen er nog maar weinig Joden in het Westland woonden, nam de burgerlijke gemeente Naaldwijk het beheer van de begraafplaats over.
Op 20 februari 1928 sloten burgemeester en wethouders van Naaldwijk een overeenkomst met de NIG te ’s-Gravenhage, die toezegde jaarlijks vijftig gulden te betalen voor het onderhoud van de begraafplaats onder de voorwaarde dat de Joodse gemeente het recht zou behouden om daar gemeenteleden te begraven.
De NIG is thans eigenaar van de Joodse begraafplaats in Naaldwijk.
Kosjere kaas uit het Westland
Een aantal boeren in Maasland en Schipluiden bereidde voor de Tweede Wereldoorlog kosjere kaas voor de verkoop aan gelovige Joden. Een rabbijn van de NIG verrichtte ieder voorjaar het reinigingsritueel. Een Joodse toezichthouder uit Den Haag controleerde in de maanden nadien de bereiding.
Tentoonstelling over Joods leven in het Westland in het Westlands Museum –
foto oktober 2015
Boek en tentoonstelling
Op donderdag 15 oktober 2015 verscheen het boek Joods leven in het Westland waarin uitgebreid alle facetten van het Joodse leven in het Westland worden belicht.
Van 15 oktober tot en met 15 december 2015 wordt in het Westlands Museum de expositie ‘Joods leven in het Westland’ georganiseerd.
Plaats: Westlands Museum, Middel Broekweg 154, 2675 KL Honselersdijk
Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag van 13.30-17.00uur, de eerste zondag van de maand van 13.00-17.00uur
www.westlandsmuseum.nl
—————————-
Verder lezen
Philip van den Berg e.a. (red.), Joods leven in het Westland (Genootschap Oud-Westland Naaldwijk 2015)
