Categorie: Erfgoed

Over gebouwen, monumenten en andere tastbare resten van het oude Joods Den Haag

Voormalig Joodsch Lyceum Fisherstraat (Fischerstraat 135)

Waar tegenwoordig de basisscholen Paul Krugerschool en De Springbok staan, stond in de jaren 1941-1943 het ‘Joodsch Lyceum Fisherstraat’. De huidige schoolgebouwen zijn of nieuwbouw, of in die mate aan de eisen van de tegenwoordige tijd aangepast dat er geen sporen meer terug te vinden zijn van het Joodsch Lyceum. Toch houden deze basisscholen de geschiedenis levend. Groep 8 leerlingen van deze basisscholen hebben les gekregen over de bijzondere plek waar zij nu naar school gaan, het oude Joodsch Lyceum en de Tweede Wereldoorlog. Op woensdag 2 april 2014 is een gedenksteen worden onthuld aan de gevel van het gymlokaal aan de Fisherstraat.

De ‘Stichting Nooit Meer’ en de Joodse inwoners van Scheveningen

Scheveningen kende voor de Tweede Wereldoorlog meer dan duizend Joodse inwoners. De Stichting Nooit Meer houdt zich sinds 1995 bezig met hun geschiedenis. Op 43 adressen van de Harstenhoekweg woonden 124 slachtoffers, in de Bosschestraat woonden 123 slachtoffers op 39 adressen en in de Arnhemschestraat 61 slachtoffers op 21 adressen. André van Kruijssen, de voorzitter van de Haagse Stichting Nooit Meer en jongste uit een gezin van acht kinderen geboren in het Harstenhoekkwartier in Scheveningen zet zich in om deze geschiedenis niet te laten vergaan. Scheveningen was ‘Sperrgebiet’ in de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog. Zijn vader was werkzaam bij de Gemeentedienst van Den Haag, in het geval van de vader André van Kruijssen bij de H.T.M. (Haagsche Tramweg Maatschappij).

De oudste Torarol in Nederland

De synagoge van de Liberaal Joodse Gemeente Den Haag aan de Prinsessegracht herbergt een schat van onnoemelijke waarde, namelijk de oudste nog in gebruik zijnde Torarol ter wereld.

Geslaagde Dag van de Joodse Cultuur in Den Haag

De Stichting Joods Erfgoed Den Haag verzorgde op zondag 29 september (in het kader van de European Day of Jewish Culture 2013) de Dag van de Joodse Cultuur in Den Haag. Vele honderden mensen kwamen al vroeg naar het gebouw van CIDI om het programma bij te wonen.

Afscheid Ronny Naftaniel van het CIDI en documentaire ‘CIDI 40 jaar’

Op maandag 11 november nam Ronny Naftaniël, secretaris van onze Stichting Joods Erfgoed Den Haag, afscheid van het Centrum Informatie en Documentatie Israel (CIDI). Als directeur van het CIDI heeft Ronny zich 33 jaar ingezet voor de staat Israel en het voor het recht van het Joodse volk om in veiligheid en vrijheid te leven. Bekijk ook de documentaire ‘CIDI 40 jaar’.

Terug uit Rusland

Na een afwezigheid van zestig jaren in Den Haag zijn in 2003 de door de Nazi’s geroofde archieven van Haagse Joodse instellingen teruggekeerd. De vele honderden dossiers uit de periode 1850-1943 werden teruggevonden in Tsjechië en Moskou.

Modehuis Gerzon

Op 29 september 2013 vond in het kader van de European Day of Jewish Culture de Dag van de Joodse Cultuur in Den Haag plaats. De speciaal voor deze dag uitgebracht brochure ‘Joods Erfgoed Den Haag’ voerde wandelaars onder andere langs het winkelpand van het voormalige Modehuis Gerzon in de Venestraat.

Ontvangen donaties

Het bestuur van de organisatie B’nai B’rith – Loge Hollandia Den Haag en het bestuur van de Stichting David Roos-Weijl hebben onlangs de Stichting Joods Erfgoed Den Haag een geldbedrag gedoneerd. De Stichting Joods Erfgoed Den Haag is beide besturen zeer erkentelijk voor de ontvangen donaties.

Harstenhoekweg 111, 113 en 115

Aan de Harstenhoekweg in Scheveningen woonden omstreeks 1935 enige tientallen Joodse families. In 2003 trof de eigenaar van het woonhuis aan de Harstenhoekweg 111 in de kelder onder zijn woning tijdens verbouwingswerkzaamheden enige honderden documenten aan van drie Joodse families. Voordat de gezinsleden van deze families waren ondergedoken of gedeporteerd, hadden zij in de kelderruimte van het pand aan de Harstenhoekweg de documenten proberen in veiligheid te brengen.

Bezoek de dag van de Joodse Cultuur in Den Haag

Stichting Joods Erfgoed Den Haag verzorgt op zondag 29 september de DAG VAN DE JOODSE CULTUUR IN DEN HAAG.
Op deze dag kunt u lezingen volgen, een documentaire bekijken, een speciale tentoonstelling bezoeken over de Joodse Cultuur in Den Haag en de dag zal muzikaal worden afgesloten. Deze dag is onderdeel van de Europese dag van de Joodse cultuur.

‘Een Joods Museum zal er uiteindelijk komen’

Na de succesvolle presentatie in de Schutterzaal van het Haags Historisch Museum van de Stichting Joods Erfgoed Den Haag, bleek er zeker lokaal maar ook landelijk grote aandacht voor de stichting en haar doelstellingen. Onder andere De Telegraaf, het Reformatorisch Dagblad, het Algemeen Dagblad, Haagse Dingen en De Oud Hagenaar schreven over de nieuwe stichting en haar doelstelling. Eén punt kwam veel ter sprake in de mediale uitingen, de roep om een Haags Joods Museum.

Jacques Levi Lassen

Jacques Levi Lassen (1884-1962) was een succesvolle Joodse zakenman, die de grondslag heeft gelegd voor de naoorlogse opbouw van de voormalige Joodse buurt achter het Spui.

Joodse begraafplaats extra open op 15 september

Tijdens de Open Monumentendag op zondag 15 september 2013 zal op de Joodse begraafplaats aan de Scheveningseweg in Den Haag, speciale aandacht worden geschonken aan het 200ste geboortejaar van Salomon L. Verveer (1813-1876).

Reportage van de presentatie van de Stichting Joods Erfgoed

Haagse Dingen maakt films en verzorgt televisieuitzendingen over Den Haag. Programmamaker Dennis Simonis was ook aanwezig bij de officiële presentatie van de Stichting Joods Erfgoed Den Haag op 26 augustus in het Haags Historisch Museum. Hij maakte een uitgebreide reportage van de bijeenkomst. Bekijk hem hier.

De Bijenkorf

Simon Philip Goudsmit opende samen met Abraham Salomon Polak in 1870 een kleine fourniturenwinkel onder de naam Polak en Goudsmit aan de Amsterdamse Nieuwendijk 132. Als Goudsmit in 1889 sterft, neemt zijn voortvarende neef Arthur Isaac (1866-1932) het roer over. In 1892 kreeg de winkel de naam ‘Magazijn de Bijenkorf’.

Tobias Asser

Tobias Asser (1838 – 1913) was een vooraanstaand jurist (volkenrecht) uit een belangrijke Joodse familie. Hij won in 1911 de Nobelprijs voor de Vrede en stond honderd jaar geleden mede aan de basis van de bouw van het Vredespaleis in Den Haag. Asser is begraven op begraafplaats Oud Eik en Duinen in Den Haag.

Voormalig Joods ziekenhuis

Achter de statige gele gevel van het monumentale herenhuis aan de Prinsegracht 65 was tot aan het begin van de vorige eeuw het ‘Israëlitisch Ziekenhuis’ gevestigd. Dit Joods ziekenhuis heeft slechts iets langer dan dertig jaar bestaan en moest vanwege geldproblemen in 1904 de deuren sluiten.

Joodse begraafplaatsen

Achter een bakstenen muur ligt bij de Timor­straat en de Sche­ve­ning­seweg de oude Joodse be­graaf­plaats. Op de stenen naast het hek staan de (Hebreeuw­se) initialen van de Asjkenazische en de Sefardische gemeente.

Mr L.E. Visserhuis

Aan de Theo Mann- Bouw­mees­ter­laan 75 in het Be­noordenhout staat sinds 2011 het nieuwe Mr L.E. Visserhuis. Hier wonen Joodse ouderen van verschillende gezindten samen.

Maison de Bonneterie

Het echt­paar Cohen-Wittgen­stein open­de in 1895 in Den Haag Maison de Bonne­terie. Het huidige chique mode­wa­ren­huis aan de Gravenstraat da­teert uit 1913.