Postzegelhandel Manuskowski aan de Wagenstraat 105
Voor sommigen is de postzegelzaak Manuskowski een (zeer) oude bekende. Voor anderen een eerste directe kennismaking met het verleden van de Joodse buurt. In 1925 begon Ab Manuskowski aan de Wagenstraat 105 direct naast de Grote Synagoge (waar nu een moskee is gevestigd) een postzegelzaak, die tot ver over de landsgrenzen bekendheid zou krijgen. De geschiedenis van deze postzegelzaak staat uitgebreid op deze website verteld.
Geschiedenis van postzegelhandel Manuskowski
Van de familie Manuskowski overleefden alleen Ab Manuskowski, zijn vrouw en nichtje Frieda de Tweede Wereldoorlog. Zijn overige familieleden behoorden tot de meer dan 12.000 Joodse Hagenaars die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord.
Postzegelhandel Manuskowski aan de Wagenstraat 105 in 2017 –
foto Corien Glaudemans
De oude Joodse buurt
Voor de oorlog waren er vele tientallen winkels met Joodse eigenaren tussen het Spui en de Wagenstraat. Bakkers, slagers, kruideniers, een schoenmaker, een fotozaak, winkels met tweehandskleding en broodjeszaken. Van dat rijke Joodse verleden van de oude Joodse buurt is alleen nog de postzegelzaak van Manuskowski over. Over de historische waarde bestaat geen twijfel. Zelfs het oude interieur van de winkel – ontworpen door Co Brandes – is nog goed zichtbaar. Op dit moment is in de winkel een kleine expositie die herinnert aan de geschiedenis van de Joodse buurt.
Initiatief tot behoud van de postzegelzaak
Tijdens wandelingen door de Joodse buurt, Open Joodse Huizendagen of lessen van schoolklassen in de Joodse buurt wordt de postzegelzaak bijna altijd meegenomen.
De huidige postzegelwinkel heeft financiële problemen, waardoor ook dit laatste stukje geschiedenis van de Joodse buurt in Den Haag dreigt te verdwijnen. In de Joodse buurt op het Rabbijn Maarsenplein worden de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Op korte afstand is nog het laatste stukje levende geschiedenis te zien.
Er zijn meerdere plannen van het pand een voorlichtingscentrum over de voormalige Joodse buurt en Joods Den Haag te maken. Een plan dat natuurlijk vraagt om ondersteuning. In de nieuwe opstelling van het Haags Historisch Museum komt geen speciale aandacht voor het Joods verleden van Den Haag. Des te belangrijker is een plaats waar dit verhaal in het centrum van Den Haag wel wordt verteld.
Behoud van de postzegelzaak – een zeer breed gesteunde motie door de Haagse gemeenteraad
Lotte van Basten Batenburg (VVD) heeft deze maand een door bijna alle raadsfracties van de Haagse gemeenteraad breed gesteunde motie ingediend. Doel van deze motie is om te komen tot een betere en aansprekende zichtbaarheid van de Joodse cultuur die Den Haag rijk was. Het idee is om het pand aan de Wagenstraat 105 – waarin postzegelzaak Manuskowski is gevestigd – in te zetten om het Joodse leven in Den Haag beter zichtbaar te maken voor een groter publiek.
Wagenstraat 105 ‘Manuskowski’ als voorlichtingsplaats over het Joods erfgoed van Den Haag
Een permanente tentoonstelling over het Joodse leven in Den Haag in de afgelopen eeuwen is nu nergens te zien. Daar is het pand aan de Wagenstraat 105 zeker geschikt voor. Tijdens de Open Joodse Huizen-dagen rond 4 mei worden al lezingen gehouden in het pand. Bijeenkomsten waarvoor zeer veel belangstelling is. Met het behoud van de Manuskowski-zaak aan de Wagenstraat 105 wordt niet alleen een laatste herinnering aan de Joodse buurt behouden, maar worden ook mogelijkheden geschapen dat niet alleen het verleden van de Joodse buurt van Den Haag, maar ook de Joodse geschiedenis van Den Haag, in de toekomst zichtbaar blijft.
