Joods Scheveningen

FacebooktwitterredditpinterestlinkedinmailFacebooktwitterredditpinterestlinkedinmail

Voormalige synagoge aan de Harstenhoekweg 44 in Scheveningen

Voormalige synagoge aan de Harstenhoekweg 44 in Scheveningen


In Scheveningen woonde tussen de twee wereldoorlogen een grote gemeenschap van Joden afkomstig uit Oost-Europa.

Weg uit ‘de Buurt’

De gemeente Den Haag telde in 1925 ongeveer 390.000 inwoners, waarvan 11.000 Joden. Joodse Hagenaars verhuisden uit ‘de Buurt’ in het centrum naar andere Haagse wijken. Na 1920 woonden zij verspreid over de hele stad met concentraties in het centrum (inclusief de Rivierenbuurt waar veel Joden uit Oost-Europa woonden), in Transvaal, in het Bezuidenhout, het Benoordenhout, het Statenkwartier en Scheveningen.

Oost-Europese vluchtelingen in Scheveningen

De meeste Joodse inwoners van Scheveningen waren uit Oost-Europa afkomstig. Velen van hen waren door de Russische pogroms en voor de dreiging en de gevaren van de Eerste Wereldoorlog naar Nederland gevlucht. Zij hadden sedert 1922 in Scheveningen een synagoge aan de Havenkade 19 en in 1926 ook een gebedshuis aan de Harstenhoekweg 44. Bekend is ook dat er in Scheveningen veel winkels met Joodse eigenaren waren.

Voormalige synagoge aan de Haringkade 19 in Scheveningen

Voormalige synagoge aan de Havenkade 19 in Scheveningen

De Joodse gemeenschap in Scheveningen nam in de jaren dertig van de vorige eeuw enorm in omvang toe, doordat vele Duitse en Oostenrijkse Joden op de vlucht sloegen voor het Nazi-regime en zich hier vestigden. Zij hoopten in Nederland veilig te zijn. Die hoop verdween snel na de inval van de Duitsers in Nederland. Al op 4 september 1940 nam de Duitse bezetter de eerste maatregelen tegen de Duitse en Oostenrijkse vluchtelingen. Zij moesten het kustgebied verlaten.

De oorlogsjaren betekenden het einde van de bloeiende Joodse gemeenschap in Scheveningen. Het overgrote deel van de Scheveningse Joden is in de oorlogsjaren weggevoerd naar vernietigingskampen en daar vermoord.

Na de oorlog

De synagoge aan de Havenkade is direct na de oorlog verkocht. De synagoge van de Nederlands Israëlitiesche Gemeente (NIG) aan de Harstenhoekweg 44 in Scheveningen is na de oorlog hersteld en weer in gebruik genomen. Toen in 1994 in het Joods verzorgingshuis Mr L.E. Visserhuis aan de Doorniksestraat 152 synagoge Beis Jisroeil (Huis van Israël) kwam, is de synagoge aan de Harstenhoekweg verlaten.

Het Mr L.E. Visserhuis verhuisde in 2010 naar het Benoordenhout, maar de synagoge Beis Jisroeil is aan de Doorniksestraat gebleven, de ingang bevindt zich thans aan de Pompstationsweg. De NIG verzorgt de diensten in deze Scheveningse synagoge .