Maison de Bonneterie

Het echtpaar Cohen-Wittgenstein opende in 1895 in Den Haag Maison de Bonneterie. Het huidige chique modewarenhuis aan de Gravenstraat dateert uit 1913.

Gebreide textielwaren
Josef Cohen begon in 1889 in Amsterdam samen met zijn vrouw Rosa Wittgenstein een winkel in wollen sokken en gebreide kleding. Daarom kozen zij ook Bonneterie als naam voor hun toen nog bescheiden winkel. In de negentiende eeuw gebruikte men het woord bonneterie voor gebreide textielwaren, zoals kousen en sokken, mutsen, dassen en handschoenen. Een winkel die gespecialiseerd was in gebreide textielwaren noemde men ook wel ‘bonneterie’.

1895 Maison De Bonneterie in Den Haag
In 1895 opende het echtpaar Cohen-Wittgenstein in de Gravenstraat 4 een Haagse filiaal van Maison de Bonneterie. In 1909 volgde nieuwbouw in Amsterdam. Aan het Rokin ontwierp architect Alphons Jacot een nieuw modewarenhuis. Ook in Den Haag kreeg Maison de Bonneterie nieuwbouw op de plaats van het oude modewarenhuis aan de Gravenstraat.
Architect Jacot was eveneens verantwoordelijk voor het Haagse ontwerp. Op vrijdag 14 maart 1913 vond de heropening van het chique warenhuis plaats.

Het winkelpand is gebouwd in de stijl van de zogenaamde ‘Um 1800 Bewegung’, een historiserende bouwstijl , die een tegenhanger vormde van de zakelijke bouwstijl waarvan Hendrik Berlage een vertegenwoordiger was. Het interieur (trappenhuis, deuren met koperbeslag en de lichtkoepel met glas-in-lood) is nog grotendeels authentiek. Het gebouw is een rijksmonument.

Joods personeel

Het modewarenhuis had veel Joods personeel. De klantenkring die zich de dure kleding van De Bonneterie kon veroorloven, was evenwel zowel Joods, als niet-Joods. Rosa en Joseph Cohen hadden geen kinderen. In 1921 namen twee neven Alfred en Max Cohen, het bedrijf over. Joseph Cohen overleed in 1924. Rosa bleef op de achtergrond aanwezig.

De oorlogsjaren
In maart 1941 legde de Duitse bezetter beslag op het gebouw en de inboedel van Maison de Bonneterie en dwong Alfred en Max Cohen hun zaak te verlaten. Joodse personeelsleden werden ontslagen. Rosa Cohen-Wittgenstein, Max en Alfred Cohen en zijn gezin kregen in januari 1942 van de Duitsers een vrijgeleide in ruil voor schilderijen uit de verzameling van Alfred Cohen. Via Portugal konden zij naar de Verenigde Staten reizen, waar zij de oorlog overleefden. Ondertussen roofde de Duitse bezetter het modewarenhuis leeg.

Veel Joodse medewerkers van Maison de Bonneterie zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog. In de Amsterdamse en de Haagse vestiging van Maison De Bonneterie hangt een plaquette ter herinnering aan de 68 Haagse en Amsterdamse personeelsleden die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen.

Heropening na de oorlog
Rosa Cohen keerde na de oorlog terug naar Nederland en heropende met de hulp van de zonen van haar neven Maison de Bonneterie. Zij overleed in 1949. Tot de sluiting van De Bonneterie in 2015 waren in de directie van het modewarenhuis nazaten van Josef Cohen en Rosa Wittgenstein vertegenwoordigd.

2014 Maison De Bonneterie sluit de deuren

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De aanhoudende recessie in de detailhandel raakte ook Maison de Bonneterie. In 2012 hoopte het modewarenhuis het te kunnen redden door Maison de Bonneterie als merk te introduceren en terug te keren tot een centraal inkoopbeleid voor alle winkels, maar zelfs de opening van een webshop kon niets aan de slechte situatie veranderen.
Begin februari 2014 vonden de directieleden en de aandeelhouders van Maison De Bonneterie dat het economisch niet langer verantwoord was de activiteiten voort te zetten. Op 21 februari is aan personeel en pers meegedeeld dat in de zomer van 2014 de verkoop in Amsterdam en Den Haag zal worden stopgezet. Op 25 augustus zijn de winkels in Den Haag en Amsterdam gesloten. In het Haagse winkelpand is in oktober 2015 een winkel van de Zweedse modeketen Hennes & Mauritz gekomen. Het gebouw is evenwel nog steeds eigendom van de familie, die het nu verhuurd aan de nieuwe winkel.