Op 27 december 2017 wordt in Den Haag aan de Nectarinestraat een monument onthuld op het terrein van Parnassia Groep als gedenkteken voor deportaties van meer dan 250 Joodse patiënten en J
oodse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tot voor kort waren deze deportaties onbekend bij Parnassia Groep, zij kwamen aan het licht tijdens historisch onderzoek.
Allereerste deportatie bij een zorginstelling
De allereerste razzia en deportatie in Nederland bij een zorginstelling vond plaats 75 jaar geleden op 31 december 1942 vanuit de Haagse psychiatrische instelling Stichting Rosenburg. Het betrof niet alleen de deportatie van Joodse patiënten. Ook Joodse onderduikers die dachten de anti-Joodse maatregelen van de Duitse bezetter te kunnen ontvluchten door bij Rosenburg onder te duiken. Zij werden gedeporteerd naar Westerbork en van daaruit naar vernietigingskampen in Polen.
Meerdere deportaties
Ook in de maanden erna, tot maart 1943, kregen Joodse patiënten en Joodse onderduikers te maken met deportaties, vanuit zowel Stichting Rosenburg als Stichting Bloemendaal. Beide organisaties zijn voorgangers van Parnassia Groep.
Herdenkingsuitgave met namenlijst
Bij verder historisch onderzoek van de deportaties is uitgezocht welke personen dit vreselijke lot was beschoren. In totaal betrof het meer dan 250 Joden, waarvan 227 in de vernietingskampen werden vermoord. Van deze laatste groep is een gedetailleerde namenlijst beschikbaar. Inmiddels zijn zoveel mogelijk nabestaanden getraceerd en hierover geïnformeerd. Een van de nabestaanden is de aan Parnassia Groep verbonden rabbijn. Aanvankelijk wist hij uitsluitend dat een aantal familieleden, waaronder zijn grootvader, was vermoord in vernietigingskampen. Nu kent hij de gebeurtenissen die voorafgingen aan de deportaties van zijn familie.
Een speciale herdenkingsuitgave geschreven door Corien Glaudemans en Corry van Straten verschijnt op 27 december. De namenlijst is in deze publicatie opgenomen.
Evacuaties
Begin 1943 werden bijna alle overige patiënten geëvacueerd naar zusterinstellingen elders in het land. De gebouwen van beide stichtingen waren nodig voor de behuizing van mensen uit geëvacueerde gebieden. Het lot van deze patiënten is niet volledig te achterhalen. Wel is bekend dat een deel door ziekte en honger is omgekomen.
Herdenkingsmonumenten
Omdat er twee locaties van Parnassia Groep zijn waar de tragiek zich heeft afgespeeld, komen er twee gedenkplaatsen: een monument op het terrein aan de Albardastraat en een plaquette op de kerk aan de Monsterseweg in Den Haag. Kunstenaar Merijn Bolink is de maker van beide.
Het monument is tot stand gekomen mede dankzij de inspanningen van Corien Glaudemans, Ronny Naftaniel, Albert Ringer en Corry van Straten.
verdere informatie:
www.parnassiagroep.nl