Persoonsbewijs van Irma Weil
Een aantal jaren geleden trof een aannemer een in een pand in de Cillierstraat (Transvaal) in Den Haag een Verkadetrommel met brieven en foto’s van de familie Frank-Mogendorff aan. Deze archiefstukken worden tot oktober tentoongesteld bij de Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen in de bunker aan de Badhuisweg.
Brieven en foto’s van de familie Frank-Mogendorff
De aannemer, die de documenten had gevonden, bracht ze naar het Rode Kruis, oorlogsnazorg. De onderzoekers daar wisten te achterhalen dat de brieven en foto’s en brieven van de familie Frank-Mogendorff afkomstig waren. Vermoedelijk was Grietje Frank-Mogendorff (Gouda, 1887 – Velp, 1974) verantwoordelijk voor het opbergen van de documenten in de trommel.
Het Rode Kruis vond Hans Markowski, de kleinzoon van Grietje Mogendorff, terug. De trommel werd vervolgens in 2016 door Markowski in eigendom overgedragen aan de Stichting Atlantikwall Museum Scheveningen.
Op 17 april 1929 overleed in Nijmegen de fabrieksdirecteur Hartog Frank (Keulen, 1886-Nijmegen 1929). Zijn echtgenote Grietje Frank-Mogendorff verhuisde drie maanden later met haar kinderen Grete en Otto van Nijmegen naar Den Haag en vond daar een woonhuis aan de Kapelweg 19. Ook de Duitse kinderjuffrouw Irma Weil verhuisde mee. Zij bleef bij Grietje Mogendorff in dienst als gezelschapsdame en dienstbode.
In de koektrommel bevonden zich familiekiekjes van kapelweg 19, identiteitsbewijzen en persoonlijke en zakelijke correspondentie.
Vermoedelijk door de aanleg van de Atlantikwall verhuisde het gezin tijdens de Tweede Wereldoorlog waarschijnlijk naar de Cillierstraat in Den Haag.
Rosa, Grete en Otto Frank
De meeste correspondentie heeft betrekking op de relatie tussen Roosje (Rosa) van Maagdenburg-Frank (Groningen, 1887 – vermoord op 7 mei 1943 in Sobibor) en een niet verder geïdentificeerde Britse marinier die gedurende de Eerste Wereldoorlog in Groningen was geïnterneerd.
In de Verkadedoos bevindt zich ook een aantal archiefstukken met betrekking tot Otto Hans Frank, de zoon van Hartog Frank en Grietje Mogendorff. Otto Frank werd arts. Zijn zus Grete huwde met Henri Hirsch.
Tweede Wereldoorlog – arrestatie van Otto Frank
Otto Frank verhuisde na zijn studie medicijnen in Leiden naar Enschede. Daar vestigde hij zich als huisarts.
Toen voor de tweede keer telefoondraden van de Wehrmacht werden gesaboteerd, vond in Twente in september 1941 een razzia plaats, waarbij de Duitse bezetter in totaal 105 personen arresteerden en deporteerden. In Enschede werden 66 Joodse mannen, waaronder de jonge huisarts Otto Frank, opgepakt. Op 16 september vond de deportatie naar Mauthausen plaats alwaar Otto Frank op 2 december 1941 om het leven kwam. Hij werd slechts 25 jaar.
Irma Weil (Offenburg, 15 maart 1896 – Auschwitz, 31 augustus 1944)
Het voormalige kindermeisje Irma Weil bleef ook na het vertrek van de kinderen in huis wonen bij Grietje Frank-Mogendorff aan de Kapelweg 19. Opmerkelijk is de aanwezigheid in de Verkadedoos een door Otto Frank op 11 september 1941 – zeer kort voor zijn arrestatie – uitgeschreven recept voor Irma Weil, wonende Kapelweg 19 te Scheveningen. Irma Weil dook in de oorlog onder, maar werd verraden en op 17 maart 1944 op haar onderduikadres in Zwijndrecht gearresteerd. Zij is op 5 april 1944 naar Auschwitz gedeporteerd en daar op 31 augustus 1944 vermoord.
Persoonsbewijzen
In de doos bevinden zich meerdere documenten met betrekking Irma Weil, waaronder de arbeidsverzekering die Grietje Mogendorff voor Irma Weil heeft afgesloten. Tevens zijn aanwezig Weil’s diploma’s met betrekking tot haar opleiding en werk als kinderjuffrouw.
In de Verkadetrommel zaten uit de oorlogsjaren een valse, vier originele persoonsbewijzen en een fotokopie van het Duitse persoonsbewijs van Irma Weil:
– Origineel persoonsbewijs van Grietje Mogendorff met de aanduiding J
– Origineel persoonsbewijs van IrmaWeil met de aanduiding J
– Vals persoonsbewijs van Grietje Mogendorff op naam van Funken
– Origineel Nederlands paspoort van Annie Cats, geboren te Leeuwarden op 9 maart 1920
– Origineel Nederlands paspoort van Grietje Mogendorff
– Fotokopie van het Duitse persoonsbewijs van Irma Weil
Met dank aan Peter Kosters
—————————-
Verder lezen
Ab Gellekink, De razzia in Twente in september 1941
