In Den Haag was van 1932 tot 1941 en van 1945 tot begin jaren ’50 de Joodse padvindersgroep T.O.P. actief. De hoofdlijnen uit de geschiedenis van de groep zijn in een artikel beschreven. De auteur Hans van Spanning beschrijft kort ook andere Joodse scoutinggroepen in Nederland.
Op 27 december 2017 tijdens de herdenkingsbijeenkomst bij Parnassia Groep is een monument onthuld voor de omgekomen patiënten en Joodse onderduikers. Op deze middag hielden Stephan Valk, Corien Glaudemans, Karsten Klein en Ronny Naftaniel een toespraak. De teksten van de toespraken zijn te vinden via de button ‘read more’.
Op 27 december 2017 wordt in Den Haag aan de Nectarinestraat een monument onthuld op het terrein van Parnassia Groep als gedenkteken voor de deportaties van meer dan 250 Joodse patiënten en Joodse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In 1925 kocht Abraham Mozes Manuskowski een winkel naast de Grote Synagoge aan de Wagenstraat 105. Daar vestigde hij zijn Postzegelhandel Manuskowski. Nog steeds draagt de postzeghandel op dit adres de naam Manuskowski.
Op 18 augustus 1942 – 75 jaar geleden – vond in Den Haag het eerste transport van Joden met de trein vanuit het Station Staatsspoor (thans Centraal Station) naar Westerbork plaats. Fokke Zwaan schrijft over de familie Raphalowiz, die in deze trein zat.
Op 15 juni 2017 hield Mr. Boris Dittrich, voormalig fractievoorzitter van D’66 in de Tweede Kamer, thans global advocacy director van het LGTB programma van Human Rights Watch, de derde Mr. L.E. Visserlezing. In zijn rede sprak hij over het onderwerp ‘homorechten als ijkpunt voor democratie’. De lezing is thans op de website van de Stichting Joods Erfgoed Den Haag geplaatst. De tekst van de rede wordt voorafgegaan door de inleiding, die door Mr. Maarten W.C. Feteris, president van de Hoge Raad der Nederlanden, op deze dag heeft gehouden.
De Joodse Benjamin Ferencz is een Amerikaanse jurist van Hongaarse afkomst. Hij is de laatste nog levende aanklager in de Neurenbergprocessen na afloop van de Tweede Wereldoorlog. Bij het Vredespaleis is het Benjamin Ferenczpad naar hem vernoemd, dat op 15 mei 2017 door Ferencz is onthuld.
Edwin van Baarle deed ter gelegenheid van Yom HaShoah2016 en 2017 onderzoek naar de Joodse familie Abrahams die in zijn straat – de Van der Parrastraat in het Bezuidenhout – woonde en naar Eddy de Wind uit Den Haag.
In 1940 opende Leo Marcus een restaurant, annex broodjeszaak in Den Haag. Lunchroom ‘Marcus’ was van april 1940 tot omstreeks 1990 gevestigd aan de Wagenstraat 69. Daar werden hongerige magen gestild met koosjere broodjes.
Honderd jaar geleden, in augustus 1916, startte Jacob Bernard Hijmans in de Wagenstraat een fotobedrijf in de Wagenstraat. De naam van de fotozaak werd omstreeks 1935 gewijzigd in HAFO. Tot op heden is een fotowinkel met deze naam in de Wagenstraat te vinden.
Al direct na de machtsovername door de Nazi’s in 1933 kreeg het Joodse weeshuis in de Pletterijstraat 66 in Den Haag hulpverzoeken vanuit Duitsland om kinderen in het weeshuis op te nemen. Vanaf eind december 1938 kwamen er meer dan 150 Oostenrijkse en Duitse vluchtelingenkinderen naar Den Haag. Over de opvang van de Joodse kinderen in villa Ockenburgh is een video gemaakt, die op deze webpagina te zien is.
Het Rembrandt Theater aan het Lorentzplein in het Haagse Laakkwartier sloot in 1967 de deuren, maar na vijftig jaar weten nog steeds veel Hagenaars dat op het plein een bioscoop stond. De bewogen geschiedenis van het Rembrandt Theater en zijn eigenaren Curt Hirschberg, Erwin Hirschberg en Alfred Leipziger is echter nauwelijks bekend.
Op 20 juni 2016 hield Mr. Geert J.M. Corstens, voormalig president van de Hoge Raad der Nederlanden, de tweede Mr. L.E. Visserlezing. In zijn rede stelde hij de rol van de rechtsstaat als beschermer van bedreigde mensen en groeperingen aan de orde. De lezing is thans op de website van de Stichting Joods Erfgoed Den Haag geplaatst. De tekst van de rede wordt voorafgegaan door de inleiding, die door Mr. Maarten W.C. Feteris, president van de Hoge Raad der Nederlanden, op deze dag heeft gehouden.
Al bijna honderd jaar is aan de Korte Poten 32 in Den Haag de juwelierszaak Dreese gevestigd.
Op 29 augustus wordt in Den Haag de jaarlijks reünie georganiseerd voor leden van de Joodse families Boas en Cats. Deze dag kent een uitgebreid programma: een rondwandeling door de Voormalige Joodse buurt, een lezing over Joods Den Haag, een bezoek aan de tentoonstelling in het Haags Historisch Museum en een bezoek aan de Joodse begraafplaats.
Den Haag kende voor de oorlog twee Joodse woningbouwverenigingen: Vereeniging tot het Verschaffen van Woningen aan Minvermogenden (VVWM) in de Schilderswijk en Mischkenot Israël in de Schilderswijk en Transvaal. VVWM bestaat nog steeds. Onlangs verscheen van Richard Kleinegris, Fred van der Burg en Just de Leeuwe het boek ‘Compact en Harmonisch. Sociale woningbouw in Den Haag 1850-2015’. De auteurs schetsen de belangrijke momenten die door de jaren heen de bouw van sociale huurwoningen hebben beïnvloed en besteden ook ruime aandacht aan de Joodse sociale woningbouw.
Op donderdagmiddag 26 april presenteerden auteurs Paul Vigeveno en Jan Stoutenbeek in het Joods Historisch Museum hun ‘Gids van joods erfgoed in Nederland’. Per streek en plaats beschrijven zij vele gebouwen, monumenten, plekken en objecten die te maken hebben met de Joodse cultuur, religie en geschiedenis in Nederland.
Naar verwachting zal in 2016 op het Rabbijn Maarsenplein in Den Haag het nieuwe Joods Herdenkingsmonument worden onthuld. Het gedenkteken Davidster van de Gedempte Gracht krijgt een plaats bij de plaquette ‘Rachel weent’ en het Joods Kindermonument.
Een van de beroemdste Joodse Hagenaars in de achttiende eeuw was de Asjkenazische bankier Tobias Boas (1696-1782), de zoon van een Poolse immigrant.
In maart en april worden er verschillende lezingen gehouden over de geschiedenis van Joods Den Haag. Op 16 april kan er onder begeleiding een wandeling door de Joodse buurt en het Van Ostadehofje worden gemaakt.
