Tag: vluchtelingen

Splitter Frères – de chique bontzaak van Den Haag (1919-1962)

In 1915 vestigde de Poolse familie Splitter zich in Scheveningen. Het was het begin van de bloeiende bontonderneming Splitter Frères in Den Haag, Antwerpen en Amsterdam. Er kwam een chique bontwinkel aan de Hoogstraat 14 in Den Haag, die tot 1962 heeft bestaan. Tijdens de Tweede Wereldoorlog confisqueerde de bezetter de winkels. Vele leden van de familie Splitter werden vermoord in concentratiekampen. Na de oorlog hebben de broers David en Markus Splitter de bontzaak weer opgebouwd.

3 mei – Open Joodse Huizen bij de LJG aan de Prinsessegracht 29 in Den Haag

Op 3 mei houden Robert Kiek en Fanny Bernstein in de synagoge van de LJG Den Haag aan de Prinsessegracht een verhaal over hun vaders. Robert Kiek vertelt over zijn vader Maurits, die spion was voor de Britten. Dankzij Maurits Kiek konden een groot aantal boven bezet gebied neergeschoten Engelse en Amerikaanse piloten weer terugkeren naar Engeland. Fanny Bernstein vertelt over haar vader Jozef, die met zijn gezin in 1938 uit Wenen vlucht, maar in Nederland in de val komt te zitten.

Open Joodse Huizen 2023 – Den Haag

Den Haag doet dit jaar voor de negende keer mee aan het programma Open Joodse Huizen/Huizen van Verzet, een landelijk programma van ‘sprekende herdenkingen’. In Den Haag is er een uitgebreid programma. Op woensdag 3 en donderdag 4 mei vertellen tijdgetuigen, historici, onderzoekers en nabestaanden over het Joodse leven voor, tijdens en na de oorlog in Den Haag. Ook is er aandacht voor verzetsverhalen. Alle bijeenkomsten duren maximaal een uur. Aanmelden is – tenzij dit bij het adres staat – niet nodig. Kom op tijd want vooral bij de kleinere locaties in woningen is er maar beperkt plaats. Het gaat om herdenkingen, de toegang is gratis.

In den fruitboom – de familie Perlman in Scheveningen (1920-1940)

Van 1920 tot 1940 woonde de familie Perlman in Scheveningen. Abraham Perlman had daar aan de Arnhemsestraat en de Gentsestraat een bakkerij annex groente- en fruitwinkel. Het was een hard bestaan om voor het grote gezin de kost te verdienen. Toen de zaken eindelijk begonnen te lopen brak de Tweede Wereldoorlog. Alle familieleden wisten naar de Verenigde Staten te ontkomen.

Eerste Hollandsche Gordijnen- en Kleedjesfabriek N.V. aan de Prinses Mariestraat 9 in Den Haag

De familie Dunkelgrün emigreerde in 1918 vanuit Polen naar Duitsland en tien jaar later naar Nederland. Het gezin belandde in Den Haag waar de uit Warschau afkomstige Menasche (Manasche/Moritz) Dunkelgrün in 1934 aan de Prinses Mariestraat 9 de Eerste Hollandsche Gordijnen- en Kleedjesfabriek N.V. heeft opgericht.

Staal en Spionnen – Montan Export in Den Haag

Op 6 december 1923 richtte de Joodse ondernemer Bernard Bercovitz in Den Haag de metaalgroothandel N.V. Montan Export op. De firma handelde in ertsen, ruwijzer- en ferro-legeringen, walsproducten van ijzer en staal, stalen smeed- en gietstukken, metalen, machines en apparaten. In 1944 heeft de Duitse bezetter de onderneming geliquideerd. Maar na de oorlog vond rechtsherstel plaats en konden de teruggekeerde directieleden de activiteiten opnieuw oppakken.

Hvv De Ooievaars – een Joodse voetbaltragedie

Piet Bogaards deed onderzoek naar naar Hvv (Haagse voetbalvereniging) De Ooievaars. Deze Joodse voetbalclub had voor de Tweede Wereldoorlog negen voetbalteams. De voetballers speelden de sterren van de hemel. Maar in de Tweede Wereldoorlog was het gauw afgelopen met de voetbalclub De Ooievaars. Na de oorlog had Hvv De Ooievaars nog maar vier leden over. Twee van de vier leden hebben de voetbalvereniging heropgericht. Hvv De Ooievaars heeft tot 1984 bestaan.

Familie-epos – de Dunkelgrüns uit Polen, de Kulcsárs uit Hongarije

John Dunkelgrün deed onderzoek naar de geschiedenis van zijn familie: de Dunkelgrüns uit Polen en de Kulcsárs uit Hongarije. In april verschijnt zijn boek ‘Waarheen moet ik gaan. Familie-epos over de omzwervingen van een Pools-Joodse en een Hongaars-Joodse familie op de vlucht’.

Yad Vashem-onderscheiding voor Pacifico Marchesini

Op maandag 4 oktober 2021 kreeg Pacifico Marchesini in de synagoge van de Liberaal Joodse Gemeente in Den Haag postuum de Yad Vashem-onderscheiding uitgereikt voor zijn hulp bij de redding van Joodse inwoners van Den Haag.

Augustus 1942 – begin razzia’s en deportaties in Den Haag

De maatregelen van de Duitse bezetter tegen de Joodse bevolking van Den Haag begonnen al in het eerste oorlogsjaar. Hun rechten werden maand na maand ingeperkt. In de zomer van 1942 werd een nieuw dieptepunt bereikt. Toen bepaalde de bezetter dat alle Joden uit Den Haag moesten vertrekken. Vervolgens is tussen augustus 1942 en april 1943 het merendeel van de Haagse Joden naar Westerbork en daarvandaan naar vernietigingskampen gedeporteerd.
De eerste razzia’s in Den Haag vonden op 22 augustus 1942 plaats.

Postzegelhandel Manuskowski in de Wagenstraat

In 1925 kocht Abraham Mozes Manuskowski een winkel naast de Grote Synagoge aan de Wagenstraat 105. Daar vestigde hij zijn Postzegelhandel Manuskowski. Nog steeds draagt de postzegelhandel op dit adres de naam Manuskowski.

Mr. L.E. Visserlezing 2018 – inleiding en rede

Op 5 juni 2018 hield Mr. Ernst Numann, vice-president van de Hoge Raad der Nederlanden, de vierde Mr. L.E. Visserlezing. In zijn rede sprak hij over het onderwerp ‘Visser’s rechtsherstel, over geestkracht en optimisme, over rechtsherstel en blijvend onrecht’. De lezing is thans op de website van de Stichting Joods Erfgoed Den Haag geplaatst. De tekst van de rede wordt voorafgegaan door de inleiding, die door Mr. Maarten W.C. Feteris, president van de Hoge Raad der Nederlanden, op deze dag heeft gehouden.

Onthulling herdenkingsmonument Parnassia – toespraken en herdenkingsuitgave

Op 27 december 2017 tijdens de herdenkingsbijeenkomst bij Parnassia Groep is een monument onthuld voor de omgekomen patiënten en Joodse onderduikers. Op deze middag hielden Stephan Valk, Corien Glaudemans, Karsten Klein en Ronny Naftaniel een toespraak. De teksten van de toespraken zijn te vinden via de button ‘read more’.

Violist Theo Olof (1924-2012)

Tientallen jaren was Theo Olof samen met Herman Krebbers concertmeester van het Residentie Orkest onder Willem van Otterloo en nadien bij het Concertgebouworkest onder Bernard Haitink. Theo Olof overleed op 9 oktober 2012 op 88-jarige leeftijd. De familie Olof schonk zijn archief aan het Nederlands Muziek Instituut en het Haags Gemeentearchief . Op 25 september 2017 vond de officiële overdracht plaats.

Straatnaam voor Benjamin Ferencz

De Joodse Benjamin Ferencz is een Amerikaanse jurist van Hongaarse afkomst. Hij is de laatste nog levende aanklager in de Neurenbergprocessen na afloop van de Tweede Wereldoorlog. Bij het Vredespaleis is het Benjamin Ferenczpad naar hem vernoemd, dat op 15 mei 2017 door Ferencz is onthuld.

Duitse en Oostenrijkse vluchtelingenkinderen in Den Haag

Al direct na de machtsovername door de Nazi’s in 1933 kreeg het Joodse weeshuis in de Pletterijstraat 66 in Den Haag hulpverzoeken vanuit Duitsland om kinderen in het weeshuis op te nemen. Vanaf eind december 1938 kwamen er meer dan 150 Oostenrijkse en Duitse vluchtelingenkinderen naar Den Haag. Over de opvang van de Joodse kinderen in villa Ockenburgh is een video gemaakt, die op deze webpagina te zien is.