Auteur: Corien Glaudemans

Selomoh Saruco, haham (rabbijn) van de Sefardische gemeente in Den Haag (1712-1784)

Selomoh (Salomoh, Solomoh, Salomon) Saruco is 1712 in Amsterdam geboren. In 1752 kwam hij naar Den Haag en was tot aan zijn dood in 1784 haham (rabbijn) van de Sefardische gemeente Honen Dal in Den Haag. Paul Wessels schreef een bijdrage over deze geleerde rabbijn van Den Haag.

Tentoonstelling in het Atrium – stadhuis Den Haag – 300 jaar pinkas

Stichting Chaj en het Haags Gemeentearchief presenteren in de verlichte panelen in het Atrium van het stadhuis van Den Haag van 18 april tot 5 juni de tentoonstelling 300 jaar pinkas. Een tentoonstelling over de Pinkas, de belangrijke bron over de geschiedenis van de Joodse gemeente in Den Haag. Met een brug naar heden, naar de dagelijkse activiteiten in en rond de synagoge.

3 mei – Open Joodse Huizen bij de LJG aan de Prinsessegracht 29 in Den Haag

Op 3 mei houden Robert Kiek en Fanny Bernstein in de synagoge van de LJG Den Haag aan de Prinsessegracht een verhaal over hun vaders. Robert Kiek vertelt over zijn vader Maurits, die spion was voor de Britten. Dankzij Maurits Kiek konden een groot aantal boven bezet gebied neergeschoten Engelse en Amerikaanse piloten weer terugkeren naar Engeland. Fanny Bernstein vertelt over haar vader Jozef, die met zijn gezin in 1938 uit Wenen vlucht, maar in Nederland in de val komt te zitten.

Open Joodse Huizen 2023 – Den Haag

Den Haag doet dit jaar voor de negende keer mee aan het programma Open Joodse Huizen/Huizen van Verzet, een landelijk programma van ‘sprekende herdenkingen’. In Den Haag is er een uitgebreid programma. Op woensdag 3 en donderdag 4 mei vertellen tijdgetuigen, historici, onderzoekers en nabestaanden over het Joodse leven voor, tijdens en na de oorlog in Den Haag. Ook is er aandacht voor verzetsverhalen. Alle bijeenkomsten duren maximaal een uur. Aanmelden is – tenzij dit bij het adres staat – niet nodig. Kom op tijd want vooral bij de kleinere locaties in woningen is er maar beperkt plaats. Het gaat om herdenkingen, de toegang is gratis.

16 april – Jom Hasjoa herdenking 2023

Op zondag 16 april 2023, voorafgaand aan de Jom Hasjoa herdenking in Israël, herdenkt de Haagse Gemeenschap van Kerken samen met stadsgenoten de 6 miljoen tijdens de Tweede Wereldoorlog vermoorde Joden.
Deze herdenking, die om 16.00 uur in de Kloosterkerk plaatsvindt, heeft dit jaar als thema ‘Herdenken, doorgeven, doorleven’.

Joods Den Haag in de 18de eeuw

In de 18de eeuw zien we dat de Asjkenazisch-Joodse gemeente in Den Haag gaat groeien en intellectueel gaat bloeien. Centraal stonden in deze ontwikkeling de familie Boas en opperrabbijn Saul Halevi.

31 december 1942 – 31 december 2022, 80 jaar geleden, herdenking razzia bij Ramaer-kliniek

Zaterdag 31 december 2022 om 12.00uur was aan de Nectarinestraat in Den Haag een kleine herdenking bij het gedenkteken voor deportaties vanuit de psychiatrische instellingen in Den Haag van de meer dan 250 Joodse patiënten en Joodse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Stolpersteine – Struikelstenen in Den Haag

Overal in Europa worden ter nagedachtenis aan in de Tweede Wereldoorlog vermoorde Joden, Sinti, Roma, Jehova’s Getuigen en verzetsmensen voor hun voormalige woonhuizen Stolpersteine (struikelstenen) geplaatst. In Den Haag zijn inmiddels 331 van deze kleine gedenktekens geplaatst.

In den fruitboom – de familie Perlman in Scheveningen (1920-1940)

Van 1920 tot 1940 woonde de familie Perlman in Scheveningen. Abraham Perlman had daar aan de Arnhemsestraat en de Gentsestraat een bakkerij annex groente- en fruitwinkel. Het was een hard bestaan om voor het grote gezin de kost te verdienen. Toen de zaken eindelijk begonnen te lopen brak de Tweede Wereldoorlog. Alle familieleden wisten naar de Verenigde Staten te ontkomen.

Presentatie boek en lezing  –  Ewoud Sanders ‘Boeken op het Binnenhof’

In het kader van Europese Dag van de Joodse Cultuur 2022 presenteert de Stichting Joods Erfgoed Den Haag op vrijdag 9 september in de Glazen Zaal aan de Prinsessegracht 26 in Den Haag de publicatie ‘Boeken op het Binnenhof’ geschreven door historicus en journalist Ewoud Sanders.

Eerste Hollandsche Gordijnen- en Kleedjesfabriek N.V. aan de Prinses Mariestraat 9 in Den Haag

De familie Dunkelgrün emigreerde in 1918 vanuit Polen naar Duitsland en tien jaar later naar Nederland. Het gezin belandde in Den Haag waar de uit Warschau afkomstige Menasche (Manasche/Moritz) Dunkelgrün in 1934 aan de Prinses Mariestraat 9 de Eerste Hollandsche Gordijnen- en Kleedjesfabriek N.V. heeft opgericht.

Pension Schaeffer in Den Haag en Ede (1935-1943)

In 1934 besloot het gezin Schaeffer het nazistische Duitsland te verlaten en vanuit Berlijn naar Den Haag te verhuizen. Herbert Schaeffer en Paula Schaeffer-May huurden aan de Van Stolklaan 1 een fraaie villa en begonnen daar een pension. Na de Duitse bezetting in mei 1940 verhuisde het gezin Schaeffer en openden daar opnieuw een pension, ditmaal met Joodse gasten. Dochter Dorit ging als verpleegster werken in de psychiatrische inrichting Apeldoornse Bosch. De oorlogsjaren werden getekend door deportatie en onderduik, maar alle leden van het gezin Schaeffer overleefden de oorlog.

Staal en Spionnen – Montan Export in Den Haag

Op 6 december 1923 richtte de Joodse ondernemer Bernard Bercovitz in Den Haag de metaalgroothandel N.V. Montan Export op. De firma handelde in ertsen, ruwijzer- en ferro-legeringen, walsproducten van ijzer en staal, stalen smeed- en gietstukken, metalen, machines en apparaten. In 1944 heeft de Duitse bezetter de onderneming geliquideerd. Maar na de oorlog vond rechtsherstel plaats en konden de teruggekeerde directieleden de activiteiten opnieuw oppakken.