Overal in Europa worden ter nagedachtenis aan in de Tweede Wereldoorlog vermoorde Joden, Sinti, Roma, Jehova’s Getuigen en verzetsmensen voor hun voormalige woonhuizen Stolpersteine (struikelstenen) geplaatst. In Den Haag zijn inmiddels 110 van deze kleine gedenktekens geplaatst.
In 2018 vinden tal van lezingen en andere activiteiten plaats waarin Joods Den Haag Centraal staat. Een overzicht is te vinden via de link Read More.
Op zondag 28 januari – daags na de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust – zal burgemeester Pauline Krikke, tezamen met Ohad Topper, voorzitter Liberaal Joodse Gemeente Den Haag en Arjéh Baumgarten, voorzitter Nederlands-Israëlietische Gemeente ’s-Gravenhage, op het Rabbijn Maarsenplein een monument onthullen ter nagedachtenis van de meer dan 12.000 gedeporteerde Haagse Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Op 27 december 2017 tijdens de herdenkingsbijeenkomst bij Parnassia Groep is een monument onthuld voor de omgekomen patiënten en Joodse onderduikers. Op deze middag hielden Stephan Valk, Corien Glaudemans, Karsten Klein en Ronny Naftaniel een toespraak. De teksten van de toespraken zijn te vinden via de button ‘read more’.
Op 27 december 2017 wordt in Den Haag aan de Nectarinestraat een monument onthuld op het terrein van Parnassia Groep als gedenkteken voor de deportaties van meer dan 250 Joodse patiënten en Joodse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Burgemeester Pauline Krikke heeft op 7 december 2017 de Adviescommissie voor Individueel Joods Moreel Rechtsherstel geïnstalleerd. Deze adviescommissie zal vanaf 1 januari 2018 de gemeente Den Haag adviseren over de individuele aanvragen voor moreel rechtsherstel. Tot eind 2018 kunnen Joodse particuliere woningeigenaren in Den Haag of hun nabestaanden, die na de oorlog straatbelasting en erfpacht hebben betaald over de periode 1942-1945, een aanvraag doen.
Op 25 april 2017 onthulde burgemeester Krikke samen met oud-bewoner Kees de Ridder op de hoek van de Marktweg en de Groenteweg een nieuwe gedenksteen voor de Joodse woningbouwvereniging Mischkenot Israel.
De Joodse organisaties in Den Haag hebben vandaag met instemming kennis genomen van het voorstel van het college van B&W van Den Haag om alsnog rechtsherstel aan te bieden voor de na de Tweede Wereldoorlog immoreel opgelegde erfpachtcanons en straatbelasting.
Op 10 en 11 februari zijn in Den Haag 32 Stolpersteine/struikelstenen geplaatst, 31 voor Joodse oorlogsslachtoffers en 1 voor een verzetsman. In totaal zijn er thans 60 gedenksteentjes geplaatst.
Op 8 december 2016 verscheen het rapport ‘De houding van de gemeente Den Haag tegenover Joodse eigenaren van onroerend goed 1940-1945’. De Stichting Joods Erfgoed Den Haag is geschrokken over het naoorlogse beleid door de gemeente Den Haag tegenover haar Joodse inwoners.
Al direct na de machtsovername door de Nazi’s in 1933 kreeg het Joodse weeshuis in de Pletterijstraat 66 in Den Haag hulpverzoeken vanuit Duitsland om kinderen in het weeshuis op te nemen. Vanaf eind december 1938 kwamen er meer dan 150 Oostenrijkse en Duitse vluchtelingenkinderen naar Den Haag. Over de opvang van de Joodse kinderen in villa Ockenburgh is een video gemaakt, die op deze webpagina te zien is.
Den Haag kende voor de oorlog twee Joodse woningbouwverenigingen: Vereeniging tot het Verschaffen van Woningen aan Minvermogenden (VVWM) in de Schilderswijk en Mischkenot Israël in de Schilderswijk en Transvaal. VVWM bestaat nog steeds. Onlangs verscheen van Richard Kleinegris, Fred van der Burg en Just de Leeuwe het boek ‘Compact en Harmonisch. Sociale woningbouw in Den Haag 1850-2015’. De auteurs schetsen de belangrijke momenten die door de jaren heen de bouw van sociale huurwoningen hebben beïnvloed en besteden ook ruime aandacht aan de Joodse sociale woningbouw.
Op donderdagmiddag 26 april presenteerden auteurs Paul Vigeveno en Jan Stoutenbeek in het Joods Historisch Museum hun ‘Gids van joods erfgoed in Nederland’. Per streek en plaats beschrijven zij vele gebouwen, monumenten, plekken en objecten die te maken hebben met de Joodse cultuur, religie en geschiedenis in Nederland.
Naar verwachting zal in 2016 op het Rabbijn Maarsenplein in Den Haag het nieuwe Joods Herdenkingsmonument worden onthuld. Het gedenkteken Davidster van de Gedempte Gracht krijgt een plaats bij de plaquette ‘Rachel weent’ en het Joods Kindermonument.
Bewoners van de Maastrichtsestraat in Scheveningen wilden de Joodse slachtoffers in hun straat niet vergeten. Als monument kreeg de straat een nieuwe naam: Deportatie van Zestien Joodse Families Straat.
Het naoorlogse gemeentebestuur van Den Haag confronteerde teruggekeerde Joodse huiseigenaren met naheffing van erfpacht en straatgeld over de periode dat zij ondergedoken zaten of in concentratiekampen verbleven. Ondanks protesten van de aangeslagen eigenaren en van een aantal gemeenteraadsleden, die een beroep deden op een billijke behandeling, besloot de gemeente niet van invordering af te zien.
De Joodse verzetsman George John Lionel Maduro, naamgever aan de miniatuurstad Madurodam in Den Haag, werd op 15 juli 1916 op Curaçao geboren. Hij woonde vanaf 1926 in Den Haag en zat daar tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken. Zijn rol op 10 mei 1940 bij de herovering van Huis Dorrepaal op de Duitsers was groot. Maduro stierf op 9 februari 1945 in het concentratiekamp Dachau.
Het Joods Historisch Museum organiseert van 3 juli tot en met 1 november 2015 een tentoonstelling over de Haagse schilders Salomon, Mauritz en Elchanon Verveer. Zij waren de eerste zeer succesvolle Joodse kunstenaars in Nederland.
Op 29 juni was het 75 jaar geleden dat in bezet Europa de eerste grote anti-Duitse demonstratie plaatsvond. Vele Hagenaars gingen die dag de straat op om hun afkeer van de bezetting te tonen. Naar aanleiding van dit protest namen de bezetters hun eerste anti-Joodse maatregel: de verwijdering van Joden uit de Luchtbeschermingsdienst.
De IJzergieterij en –pletterij Enthoven is sinds 1905 uit Den Haag verdwenen, maar de naam is in de stad nog altijd een begrip. Vele leden van de ondernemende Joodse familie Enthoven zijn in de negentiende eeuw in Den Haag bij deze fabriek betrokken geweest.
