Voetbalterrein van VUC aan de Schenkkade, waar op 29 november 1938 een benefietwedstrijd voor hulp aan Joodse vluchtelingen plaatsvond –
collectie Haags Gemeentearchief
Op 29 november 1938 vond in Den Haag op het terrein van VUC aan de Schenkkade een speciale voetbalwedstrijd plaats om de duizenden Joodse vluchtelingen in ons land te steunen.
Joodse vluchtelingen in Nederland
Na de machtsovername door Adolf Hitler in 1933 in Duitsland en zeker na de Kristallnacht, toen in de nacht van 9 op 10 november 1938 zijn aanhangers Joden bedreigden, winkels van Joden plunderden en aanslagen op synagogen pleegden, probeerden veel Duitse Joden naar het buitenland te vluchten. Ook naar Den Haag kwamen vele vluchtelingen.
Steun aan Joodse vluchtelingen
Talloze organisaties probeerden de vluchtelingen te steunen, zoals het Comité voor de Joodsche vluchtelingen, waarvan de beroemde Haagse jurist en vicevoorzitter van de Hoge Raad der Nederlanden mr. L.E. Visser bestuurslid was. In Nederland werden benefietbijeenkomsten georganiseerd voor de inzameling van gelden om gevluchte Joden te helpen.
Joodse sportverenigingen
Den Haag kende voor de Tweede Wereldoorlog veel Joodse sportverenigingen. In juni 1933 organiseerden Joodse sportverenigingen in het Zuiderpark de Internationale Joodse Sportfeesten, met honderden deelnemers uit Nederland, België, Engeland en Duitsland en duizenden toeschouwers. Voetbal was erg populair. In Den Haag speelden zelfs twee Joodse voetbalclubs: De Ooievaars en H.J.V.C. Tempo.
De Ooievaars was een bekende Joodse voetbalclub in Den Haag. Uit deze club speelde J. Turfrijer mee met het Joodse benefietelftal. Op de foto staat Turfrijer op de achterste rij, derde van rechts met de puntkraag –
www.haagseverenigingen.nl
Steun van voetballers
Onder Haagse voetballers ontstond eind november 1938 het plan in Den Haag voor steun aan Joodse vluchtelingen een benefietwedstrijd te spelen. Een team van Haagse spelers moest het opnemen tegen een elftal van Joodse spelers. De Haagse Voetbalbond ondersteunde de wedstrijd. Het bestuur van de Haagse voetbalclub VUC was positief over de plannen en gaf toestemming om het VUC-terrein aan de Schenkkade met de beroemde lichtmasten – de éérste lichtinstallatie bij een voetbalveld op het Europese vaste land! – op 29 november ’s avonds gratis te gebruiken voor de benefietwedstrijd.
Haagsch XI-tal tegen Joodsch XI-tal
Uit de Haagse clubs ADO, VUC, HBS en DHC selecteerde de Haagse Voetbalbond spelers en stelde hiermee een team samen. Het Joodse elftal bestond uit de drie broers M., J. en N. Cohen uit Hilversum, Da Costa, M. Waterman, L. Schenkkan, B. Prijs en Wijnschenk uit Amsterdam en De Leeuw uit Steenwijk. Ook namen twee Joodse spelers uit Den Haag aan dit team deel: J. Turfrijer van voetbalclub De Ooievaars en Oscar Koppens van VUC. Als scheidsrechter trad Han Lissauer van VUC op.
Oscar Koppens van VUC speelde in het Joodse team en scoorde in de 24ste minuut –
www.haagseverenigingen.nl
De Haagse krant Het Vaderland deed uitgebreid verslag van deze wedstrijd en kopte: ‘Haagsch XI-tal tegen Joodsch XI-tal’. Ongeveer 2000 mensen zagen de spannende wedstrijd tussen de elf spelers uit Haagse clubs en het team van Joodse KNVB-leden (met twee Haagse spelers). De wedstrijdstart van het Haagse team was tamelijk zwak, omdat de twee HBS’ers die opgesteld waren op het laatste moment hadden afgezegd. Over het Joodse team schreef de journalist van Het Vaderland schreef begeesterd: ‘De Joodsche spelers blonken uit door hun enthousiasme, waardoor ze meestentijds de betere techniek en tactiek der Hagenaars de baas waren. Daar kwam nog bij, dat hun doelman M. Cohen in werkelijk grootschen vorm was, waardoor hij er een ongeloofelijk aantal zeer gevaarlijke ballen heeft uitgehouden.’
De twee doelpunten in de wedstrijd werden door Hagenaars gescoord. Oscar Koppens van VUC maakte in de 24ste minuut het eerste doelpunt voor het Joodse team. Na de rust plaatste ADO-speler Van den Breukel na tien minuten de gelijkmaker voor het Haagse team. Met de stand 1-1 eindigde de benefietwedstrijd ten bate van de Joodse vluchtelingen in Nederland.
—————————-
Verder lezen
Jurryt van de Vooren ‘Haagse voetballers spelen voor Joodse vluchtelingen’ online publicatie 24-3-2011
