Auteur: Corien Glaudemans

Koosjer Hotel Kiek in Den Haag

Joodse handelsreizigers, migranten, toeristen, pensiongasten of andere passanten wilden tijdens hun reizen verblijven in hotels, waar men zeker was dat het logement onder rabbinaal toezicht stond en het voedsel koosjer was. Wanneer je de vooroorlogse advertenties in het Nieuw Israëlitisch Weekblad (NIW) bekijkt, zie je dat er een heel netwerk van Joodse hotels in Nederland, België en Duitsland bestond. Hotel Kiek op de hoek van de Bierkade was één van de koosjere hotels in Den Haag.

Jacques Levi Lassen

Jacques Levi Lassen (1884-1962) was een succesvolle Joodse zakenman, die de grondslag heeft gelegd voor de naoorlogse opbouw van de voormalige Joodse buurt achter het Spui.

Reportage van de presentatie van de Stichting Joods Erfgoed

Haagse Dingen maakt films en verzorgt televisieuitzendingen over Den Haag. Programmamaker Dennis Simonis was ook aanwezig bij de officiële presentatie van de Stichting Joods Erfgoed Den Haag op 26 augustus in het Haags Historisch Museum. Hij maakte een uitgebreide reportage van de bijeenkomst. Bekijk hem hier.

De Bijenkorf

Simon Philip Goudsmit opende samen met Abraham Salomon Polak in 1870 een kleine fourniturenwinkel onder de naam Polak en Goudsmit aan de Amsterdamse Nieuwendijk 132. Als Goudsmit in 1889 sterft, neemt zijn voortvarende neef Arthur Isaac (1866-1932) het roer over. In 1892 kreeg de winkel de naam ‘Magazijn de Bijenkorf’.

Tobias Asser

Tobias Asser (1838 – 1913) was een vooraanstaand jurist (volkenrecht) uit een belangrijke Joodse familie. Hij won in 1911 de Nobelprijs voor de Vrede en stond honderd jaar geleden mede aan de basis van de bouw van het Vredespaleis in Den Haag. Asser is begraven op begraafplaats Oud Eik en Duinen in Den Haag.

Voormalig Joods ziekenhuis

Achter de statige gele gevel van het monumentale herenhuis aan de Prinsegracht 65 was tot aan het begin van de vorige eeuw het ‘Israëlitisch Ziekenhuis’ gevestigd. Dit Joods ziekenhuis heeft slechts iets langer dan dertig jaar bestaan en moest vanwege geldproblemen in 1904 de deuren sluiten.

3D-reconstructie synagoge Nieuwe Molstraat

Dr. Timothy De Paepe, medewerker van het Departement Letterkunde van de Universiteit van Antwerpen, is bezig met een bijzonder project: een 3D-reconstructie van de in 1981 verdwenen synagoge aan de Nieuwe Molstraat.

Joodse begraafplaatsen

Achter een bakstenen muur ligt bij de Timor­straat en de Sche­ve­ning­seweg de oude Joodse be­graaf­plaats. Op de stenen naast het hek staan de (Hebreeuw­se) initialen van de Asjkenazische en de Sefardische gemeente.

Mr L.E. Visserhuis

Aan de Theo Mann- Bouw­mees­ter­laan 75 in het Be­noordenhout staat sinds 2011 het nieuwe Mr L.E. Visserhuis. Hier wonen Joodse ouderen van verschillende gezindten samen.

Maison de Bonneterie

Het echt­paar Cohen-Wittgen­stein open­de in 1895 in Den Haag Maison de Bonne­terie. Het huidige chique mode­wa­ren­huis aan de Gravenstraat da­teert uit 1913.

Van Ostadewoningen

Midden in de Schilderswijk in het buurtje Van Ostadestraat, Hannemanstraat en Jacob Catsstraat bevindt zich een bijzonder wijkje. De huizen in dit buurtje zijn aan het einde van de negentiende eeuw gebouwd

Synagoge NIG

De synagoge van de Nederlands Israëlietische Gemeente (NIG) staat sinds 1986 in de Cornelis Houtmanstraat 11 in het Bezuidenhout.

Synagoge Liberaal Joodse Gemeente

Aan de Prinsessegracht/JanEvertstraat 7a staat al bijna 300 jaar een monumentale synagoge. Deze synagoge is sinds 1976 het gebedshuis van de Liberaal Joodse Gemeente Den Haag.

Joods Scheveningen

In Scheveningen woonde tussen de twee wereldoorlogen een grote gemeenschap van Joden uit Oost-Europa. Velen van hen waren door de Russische pogroms en voor de dreiging en de gevaren van de Eerste Wereldoorlog naar Nederland gevlucht. Zij hadden sedert 1922 synagogen en er waren veel winkels met Joodse eigenaren. In de jaren 1930 kwamen daar Duitse en Oostenrijkse vluchtelingen voor Nazi-Duitsland bij. Maar al snel na de bezetting moesten Joden het kustgebied verlaten.

Mulo-monument ‘Rachel weent om haar kinderen’

Op initiatief van leerlingen en oud-leerlingen is in 1948 in de MULO-school aan de Laan 5 in Den Haag, de plaquette ‘Rachel weent om haar kinderen’ aangebracht ter herdening van de ruim 100 Joodse (oud)leerlingen die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord. De originele plaquette is nu in het Museon, een kopie op het Rabbijn Maarsenplein.

Spinoza

De Joodse denker Spinoza is als enige filosoof opgenomen in de Geschiedeniscanon van Nederland. Hij woonde van 1669-1677 in Den Haag. Omdat over hem een ban was uitgesproken, is hij begraven bij de Nieuwe Kerk, waar een monument voor hem staat.

De eerste Joden in Den Haag

Omstreeks 1675 verhuisden verschillende vermogende Sefardische families uit Amsterdam naar Den Haag, om hun zakelijke banden met het landsbestuur in Den Haag beter te onderhouden. Zij vestigden zich in de omgeving van het Binnenhof, o.a. aan het fraaie Voorhout.

Synagoge Haagsche Kluis

Achter Plein 20, niet zichtbaar vanaf de straat, staat nog steeds de voormalige huissynagoge van de Joodse bankiersfamilie Edersheim. Het voormalige kantoor/woonhuis, nu De Haasche Kluis, is in 1900 in Art Nouveau-stijl ontworpen door architect Lodewijk Simons.